Onlar Ä°brahim'i ateÅŸe atınca biz: “Ey ateÅŸ! Ä°brahim'e karşı soÄŸuk, serin ve selamet ol!” dedik (Enbiya 69)
EL RUHA 2. ULUSLARARASI SOSYAL BÄ°LÄ°MLER KONGRESÄ°
Harran
Harran'ın en çok ilgi çeken yanı, bindirme tekniÄŸinde yapılmış külah biçimindeki konik kubbeli evleridir. Kubbeli evlerin tarihi, M.Ö. VI. bine kadar gitmektedir. Kubbeli ev geleneÄŸi, Mezopotamya, Transkafkasya ve Ege'de M.Ö. III. bine kadar devam ettirilmiÅŸtir.
Anadolu'da kubbeli evlerin yoÄŸ un olarak tespit edildiÄŸi iki bölge vardır. Birinci bölge Urfa-Birecik arasındaki bölgedir. Ä°kinci bölge ise, Urfa-Akçakale arasındaki bölgedir. Kerpiç kubbe ile örtülmüÅŸ bu evlerden farklı olarak Harran evlerinin kubbelerinde tuÄŸla da kullanılmıştır.
Harran evlerinin tuÄŸ la kubbe ile örtülmesinin iki sebebi vardır. Biri, bölgenin çöl olmasından dolayı aÄŸaç malzemenin bulunmayışıdır. DiÄŸeri ise, Harran'da bol miktarda bulunan tuÄŸla malzemedir. Evlerin yüksekliÄŸi içerden en çok 5 metreye varan kubbeler, 30–40 tuÄŸla dizisi ile örülmüÅŸtür. Örgüleri düzensiz bir ÅŸekilde balçık sıva ile baÄŸlanan kubbe ve duvarlar, içerden ve dışardan yine bu harçla sıvanmıştır.
Harran evleri bölge iklimine uyumlu olarak yazın serin kışın sıcaktır.
1979 yılında arkeolojik ve kentsel sit alanı olarak ilan edilen Harran'da kubbe evler korumaya alınmıştır. Ören yerinden malzeme toplanması, inÅŸaat yapılması ve kanal açılması yasaklanmıştır. Harran evlerinden biri, 1999 yı lında restore edilmiÅŸ ve " Harran Kültür Evi" olarak turizmin hizmetine sunulmu ÅŸtur.